Pengembangan, Bimbingan dan Kaunseling: 2011

Topik 1: Konsep
Objektif
Pada akhir topik ini, anda akan dapat;
•
•
Pengenalan
menerangkan konsep keseluruhan jenis-jenis alat berfikir; danmengetahui kepentingan menggunakan alat-alat berfikir.
Alat-alat berfikir merupakan alat yang dapat membantu kita menggunakan minda
dengan lebih bijak dan berkesan. Alat-alat ini mampu menjadikan pemikiran kita
lebih tersusun, luas, jelas dan kita tidak perlu terburu-buru melakukan sesuatu.
Ketrampilan berfikir secara kritis dan kreatif juga dapat diwujudkan dengan
bantuan alat-alat berfikir ini.
Selain itu, alat-alat berfikir juga membolehkan kita melihat sesuatu fakta, idea, isi
dan konsep secara visual dan holistik. Sehubungan dengan itu, kita akan dapat
meninjau hubungan di antaranya dalam rangka yang lebih teratur.
Kepentingan Alat Berfikir
Kajian-kajian menunjukkan bahawa alat-alat berfikir boleh mengukuhkan cara
pemikiran sambil merangsangkan pembelajaran yang bermakna. Ia turut
membantu murid dan guru dalam proses pengajaran dan pembelajaran.
Kepentingan-kepentingan alat-alat berfikir adalah;
•
bermakna;
mengukuhkan cara pemikiran sambil merangsangkan pembelajaran yang
•
terkawal; dan
membantu berfikir dan mengurus proses pemikiran secara visual dan
•
sesuatu kemahiran berfikir.
membolehkan berfikir dengan lebih mendalam dan berkesan mengenai
2
Jenis-jenis Alat Berfikir
Secara umum, terdapat empat alat-alat berfikir yang boleh digunakan untuk
menjana pemikiran pelajar. Alat-alat berfikir itu ialah:
1. Soalan dan Penyoalan
2. Peta Minda
3. Pengurusan Grafik (PG)
4. CoRT 1 (
Cognitive Research Trust).
Aktiviti 1
Bolehkah anda senaraikan kelebihan-kelebihan menggunakan alat-alat berfikir?
Kesimpulan
Pada akhir topik ini, anda telah mempelajari perkara-perkara berikut:
•
minda dengan lebih bijak dan berkesan.
Alat-alat berfikir merupakan alat yang dapat membantu menggunakan
•
Antara kepentingan alat-alat berfikir adalah untuk;
o
pembelajaran yang bermakna;
mengukuhkan cara pemikiran sambil merangsangkan
o
dan terkawal; dan
membantu berfikir dan mengurus proses pemikiran secara visual
o
mengenai sesuatu kemahiran berfikir.
membolehkan berfikir dengan lebih mendalam dan berkesan
3
Topik 2: Soalan dan Penyoalan
Objektif
Pada akhir topik ini, anda akan dapat;
•
menyatakan aras kognitif soalan mengikut Taksonomi Bloom;
•
menetapkan aras kognitif Taksonomi Bloom bagi soalan;
•
membina soalan mengikut aras Taksonomi Bloom;
•
membezakan soalan bertumpu dengan soalan bercapah;
•
membina soalan bertumpu dengan soalan bercapah;
•
menyatakan skop dalam Lingkaran Soalan;
•
menentukan skop Lingkaran Soalan bagi soalan; dan
•
membina soalan mengikut skop Lingkaran Soalan.
Apakah Soalan dan Penyoalan?
Contoh-contoh di atas merupakan beberapa jenis dan aras soalanTaksonomi
Bloom.
4
Taksonomi Bloom
Dalam pengajaran kefahaman membaca, guru tidak seharusnya mementingkan
sebutan suara dan kelancaran sahaja tetapi mestilah juga sekali gus
menyediakan soalan-soalan untuk menguji kefahaman pelajar. Soalan-soalan
yang dibina hendaklah sesuai dengan bahan atau isi bacaan serta peringkat
umur dan kecenderungan pelajar.
Salah satu cara untuk pembentukan soalan yang berkesan adalah dengan
menggunakan Taksonomi Bloom.
Selain daripada Taksonomi Bloom,
terdapat banyak taksonomi lain
yang telah diperkenalkan sebagai
panduan kepada guru dalam
pengajaran.
Antaranya ialah:
•
Taksonomi Santos
•
Taksonomi Sanders
•
Taksonomi Barret
•
Taksonomi Pearson.
Taksonomi Bloom
Taksonomi Santos
Taksonomi Sanders
Taksonomi Barret
Taksonomi Pearson
Sila lawat laman di bawah untuk mengetahui dengan lebih lanjut:
•
Penggunaan Soalan dalam Pengajaran Kefahaman Membaca:
http://dbp.gov.my/dbp98/majalah/bahasa21/dis/j12ajar.html
•
Kemahiran Berfikir:
http://www.educ.upm.edu.my/~gm/KANDUNGAN_files/frame.htm
•
Bloom's Taxonomy:
http://www.coun.uvic.ca/learn/program/hndouts/bloom.html
•
Bloom's Taxonomy of cognitive Development:
http://classweb.gmu.edu/ndabbagh/Resources/IDKB/bloomstax.htm
5
Aras Kognitif Taksonomi Bloom
Berdasarkan Taksonomi Bloom, para guru boleh mengemukakan soalan-soalan
kefahaman membaca berdasarkan enam aras kognitif. Susunan aras kognitif ini
mengikut hierarki dari rendah ke tinggi. Aras-aras pemikiran Taksonomi Bloom
adalah seperti berikut:
1. Aras Pengetahuan
Dalam aras pengetahuan, soalan guru sebenarnya menguji kebolehan
pelajar mengingat kembali fakta, menyatakan semula maklumat, memberi
definisi, dan sebagainya. Semua jawapan yang dikehendaki terdapat
dalam teks.
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif pengetahuan Taksonomi Bloom
ialah seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Menamakan
tempat dan sebagainya.
Memberi nama yang tepat sesuatu objek, orang,
Mendefinisikan
perkataan dan seumpamanya.
Memberi makna, erti atau maksud sesuatu istilah,
Menyenaraikan
biasanya dalam bidang yang sama.
Memberi nama atau perkara secara tersusun
Mengenal pasti
orang dan sebagainya.
Contoh-contoh soalan untuk menguji pengetahuan pada aras ini biasanya
mengandungi perkataan-perkataan atau frasa-frasa seperti yang berikut:
a. Siapakah …
b. Bilakah …
c. Berikan definisi …
d. Di manakah letaknya …
Menentukan secara tepat sesuatu perkara, objek,
6
2. Aras Kefahaman
Soalan-soalan yang tergolong dalam aras kefahaman bertujuan untuk
menguji kebolehan pelajar memahami, menginterpretasi dan menterjemah
fakta asas. Pada peringkat ini, kebolehan pelajar untuk menggabungkan
jawapan yang ada dalam teks dengan pengetahuan sedia ada dapat
dinilai.
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif kefahaman Taksonomi Bloom
ialah seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Menerang
jelas dengan memberi sebab atau alasan.
Menjadikan sesuatu perkara atau makna itu lebih
Menghurai
menggunakan gambar, contoh atau panduan.
Memberitahu sesuatu dengan lebih terperinci
Menginterpretasi
kepada istilah yang lebih mudah difahami.
Perkataan atau frasa yang menjadi kata kunci dalam soalan seperti ini
adalah seperti yang berikut:
a. Mengapakah …
b. Terangkan apakah yang dimaksudkan …
c. Dengan menggunakan perkataan anda sendiri, nyatakan maksud …
Memindahkan pendapat/konsep yang kompleks
3. Aras Aplikasi
Soalan-soalan yang dibentuk berdasarkan aras aplikasi sebenarnya
menguji keupayaan pelajar menggunakan fakta asas, konsep, prinsip dan
kemahiran yang telah dipelajari untuk menyelesaikan masalah.
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif aplikasi ialah seperti yang
ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Menggambar
(
illustrate)
Menerangkan sesuatu dengan menyediakan contoh
dan perbandingan, gambar, tindakan dan hasilan
kerja.
7
Meramal
Menyatakan apa yang akan berlaku/terjadi dalam
sesuatu keadaan berasaskan kepada maklumat
awal atau mutakhir.
Membeza
perkara atau hubungan.
Melihat perbezaan di antara sesuatu konsep,
Mengguna
kemahiran yang dipelajari untuk menyelesaikan
masalah.
Soalan-soalan yang berbentuk aplikasi ini biasanya mengandungi
perkataan atau frasa seperti di bawah:
a. Dengan menggunakan …
b. Huraikan bagaimana hendak memasak …
c. Kelaskan bahan-bahan yang diperlukan …
d. Senaraikan langkah-langkah …
Menggunakan konsep, pengetahuan dan
4. Aras Analisis
Soalan pada aras ini menguji kebolehan pelajar menggabungkan,
mengintegrasikan, mencantum idea-idea, dan merumuskan hasil melalui
prinsip induksi dan deduksi.
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif analisis Taksonomi Bloom ialah
seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Menganalisis
komponen yang lebih kecil untuk mendapatkan
makna keseluruhannya.
Mengasingkan sesuatu masalah/konsep kepada
Mengkategori
dalam sesuatu bahagian tertentu mengikut sistem
tertentu.
Menentukan kedudukan sesuatu objek atau idea ke
Mengaplikasi
yang sama.
Menyusun atau mengasing item mengikut cirri-ciri
Membeza
Menunjukkan/melihat perbezaan di antara objek.
8
Contoh soalan yang dikemukakan pada tahap ini biasanya mengandungi
perkataan atau frasa seperti:
a. Buat kesimpulan tentang …
b. Rumuskan …
c. Apakah pengajaran yang boleh diperoleh …
d. Andaikan …
5.
Aras Sintesis
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif sintesis Taksonomi Bloom ialah
seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Membuat
keputusan
Membuat keputusan atau inferen berasaskan
kepada data atau maklumat yang ada.
Mencadang
untuk pertimbangan.
Menyarankan sesuatu rancangan atau penyelesaian
Mensintesis
elemen untuk membentuk idea baru.
Mencantumkan kesemua idea, pendapat atau
6. Aras Penilaian
Soalan-soalan dalam kategori ini meminta pelajar membuat pertimbangan
dan penilaian tentang isi teks yang dibaca.
Kata kerja atau perilaku bagi aras kognitif penilaian ialah seperti yang
ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Membanding
kesamaan dan kelainan.
Mengkaji objek, orang atau pendapat untuk melihat
Menilai
berasaskan kepada piawaian atau standard yang
telah ditetapkan.
Perkataan atau frasa yang terkandung dalam soalan pada tahap ini
adalah seperti:
Mentaksir mutu sesuatu produk atau rancangan
9
a. Apakah pendapat anda …
b. Nilaikan …
c. Pertimbangkan …
d. Sejauh manakah …
Soalan Bertumpu dan Soalan Bercapah
Selain dari menggunakan Taksonomi Bloom, anda juga boleh membentuk
soalan-soalan anda berdasarkan dua jenis soalan berikut:
1. Soalan Bertumpu
2. Soalan Bercapah
Soalan bertumpu
seperti ‘ya’, ‘tidak’, ‘benar’ atau ‘salah’. Contohnya, adakah Putrajaya telah
diisytiharkan sebagai satu wilayah?
merujuk kepada soalan yang mempunyai jawapan khusus
Soalan bercapah
luas skopnya. Contohnya, apakah pemahaman anda mengenai kemerdekaan?
pula merujuk kepada soalan yang mempunyai jawapan yang
Soalan Bertumpu
Soalan Bercapah
Jawapannya:
•
Terhad
•
Jawapannya:
Tersurat
•
Luas
•
Terdapat secara langsung
daripada teks bacaan.
Terdapat secara tidak
langsung daripada teks
bacaan.
Berbentuk mengecam dan
mengingat kembali.
Berbentuk penaakulan dan
tafsiran.
Lebih objektif Lebih subjektif dan terbuka
seperti memberi pendapat,
pandangan, membuat
penilaian pertimbangan,
ramalan, andaian, rumusan,
kesimpulan dan inferen.
Tersirat
10
Lingkaran Soalan
Teknik lingkaran soalan telah dicipta oleh Christenbury dan Kelly (1983) dan
telah diperkenalkan di Malaysia oleh William W. Wilen (1994).
Lingkaran Soalan terbahagi kepada tiga skop iaitu
Individu
Perkara, Individu dan Luar.
Perkara
(P)
Perkara merujuk kepada tema, tajuk, idea, isu, peristiwa atau
teks yang dipelajari.
Misalnya, jika perkara yang dibincangkan bertajuk Buahbuahan
Tempatan, contoh soalan yang boleh dikemukakan
ialah: “Namakan lima jenis buah-buahan tempatan”.
Individu
(I)
Individu merujuk kepada pelajar dan kerana itu, soalan yang
hendak dikemukakan perlulah dikaitkan dengan pengalaman,
pengetahuan, pemerhatian atau pandangan pelajar.
Contohnya, Adakah anda suka makan buah-buahan
tempatan? Berikan alasan anda.
Luar Individu
(LI)
Merujuk kepada skop di luar individu (pelajar) seperti
masyarakat, komuniti, manusia sejagat, kawasan, daerah,
negeri dan mungkin juga luar negara sesuai dengan
pengalaman yang ada pada pelajar tersebut. Soalan ini
perlulah dirujuk kepada luar individu tetapi masih lagi berkisar
di kalangan tema yang sedang dibincangkan.
Contohnya, senaraikan nama buah-buahan luar negara yang
terdapat di dalam pasaran?
11
Gabungan Lingkaran Soalan
Lingkaran soalan merupakan bentuk soalan yang memberi tumpuan kepada
skop-skop tertentu. Selain dari skop yang telah diterangkan, setiap lingkaran
tersebut boleh digabungkan sehingga menjadi dua atau tiga lingkaran bagi
mempertingkatkan kemahiran berfikir pelajar. Antara gabungan yang boleh
dibentuk ialah:
1. Gabungan antara Perkara dengan Individu (P + I)
Contoh soalan:
Pada pendapat anda (I), bagaimana industri buah-buahan tempatan dapat
dimajukan (P)?
Harga buah-buahan tempatan semakin mahal (P). Apakah komen anda (I)
tentang hal ini?
2. Gabungan antara Individu dengan Luar Individu (I + LI)
Contoh soalan:
Pada pendapat anda (I), mengapakah kerajaan kita tidak menggalakkan
rakyatnya membeli buah durian dari Negara Thai (LI) pada masa ini?
3. Gabungan antara Perkara dengan Luar Individu (P + LI)
Contoh soalan:
Apakah perbezaan antara buah-buahan tempatan (P) dengan buahbuahan
dari luar Negara (LI)?
12
4. Gabungan antara Perkara, Individu dan Luar Individu (P + I + LI)
Contoh soalan:
Buah-buahan tempatan lebih lazat dan berkhasiat (P) daripada buahbuahan
Negara Barat (LI). Adakah anda bersetuju dengan pendapat ini
(I)? Berikan alasan anda.
Aktiviti
Teliti gambar bersiri dan soalan-soalan berikut untuk aktiviti ini.
Bagi aktiviti ini, sila gunakan borang jadual yang disediakan.
Soalan-soalan berikut adalah berdasarkan gambar bersiri dalam Aktiviti 1.
13
Soalan dan Penyoalan I II III
1. Apakah yang sedang dilakukan oleh
pekerja-pekerja itu?
2. Namakan alat-alat yang digunakan untuk
menggali jalan raya?
3. Pada pertimbangan anda, adakah kerja
menggali lubang di jalan raya suatu kerja
yang rumit? Jelaskan.
4. Adakah anda bersetuju dengan pendapat
orang ramai yang mengatakan perbuatan
menggali lubang di jalan raya
menyusahkan orang awam?
Mengapakah anda berpendapat
demikian?
5. Cadangkan satu cara penyelesaian
terhadap masalah yang timbul akibat
daripada menggali jalan raya?
6. Pada pendapat anda apakah mesej yang
hendak disampaikan oleh Kartunis?
7. Sejauh manakah pembelajaran yang
anda peroleh melalui aktiviti ini akan
membantu perancangan, perlaksanaan
dan penilaian tugas-tugas di masa
hadapan yang melibatkan orang ramai.
1. Isikan ruang
berikut untuk aras berkenaan.
Pengetahuan = 1
Kefahaman = 2
Aplikasi = 3
Analisis = 4
Sintesis = 5
Penilaian = 6
I di atas dengan aras Taksonomi Bloom. Gunakan nombornombor
14
2. Isi ruang
bertumpu atau bercapah.
Gunakan abjad berikut untuk mewakili bentuk soalan.
II di atas dengan menentukan sama ada sesuatu soalan itu
T
Soalan bertumpu
C
3. Isikan ruang
Soalan bercapahIII di atas dengan Lingkaran Soalan. Gunakan singkatan berikut:
P
Perkara
I
Individu
LI
Luar Individu
PI
Perkara + Individu
ILI
Individu + Luar Individu
PLI
Perkara + Luar Individu
PIL
Perkara + Individu + Luar Individu
Kesimpulan
Pada akhir topik ini, anda telah mempelajari perkara-perkara berikut:
•
dengan lebih berkesan. Aras-aras kognitif Taksonomi Bloom adalah
pengetahuan, kefahaman, aplikasi, analisis, sintesis dan penilaian.
Aras kognitif Taksonomi Bloom membolehkan anda membentuk soalan
•
Soalan terdiri dari dua jenis: Soalan Bertumpu dan Soalan Bercapah.
•
skop-skop tertentu iaitu skop perkara, pndividu dan luar Individu.
Lingkaran Soalan juga boleh digabungkan untuk meningkatkan kemahiran
pelajar berfikir.
Lingkaran Soalan ialah bentuk soalan yang memberi tumpuan kepada
15
Topik 3: Peta Minda
Objektif
Pada akhir topik ini, anda akan dapat;
•
menyatakan ciri-ciri utama pemetaan minda;
•
berkesan; dan
menggunakan ciri-ciri pemetaan minda untuk membina peta minda yang
•
menghasilkan peta minda yang berkesan mengikut fungsinya.
Konsep Peta Minda
Peta Minda adalah satu lakaran grafik pemikiran individu. Ia membolehkan kita
merangka, mencatat nota, merekod maklumat atau peristiwa, merancang aktiviti
dan membuat sesuatu persembahan dan sebagainya.
16
Penghasilan Peta Minda
Berikut merupakan panduan untuk menghasilkan peta minda.
1. Gunakan kertas kosong tanpa garisan (A4 atau saiz yang lebih besar).
2. Gunakan secara lanskap.
3. Mulakan dari pusat.
4. Lukiskan imej pusat yang menggambarkan idea, isi, pandangan ataupun
pemikiran anda.
•
Gunakan sekurang-kurangnya 3 jenis warna di dalam imej ini.
•
Hadkan saiz imej pusat lebih kurang 2” X 2”.
•
kurungan/petak).
5. Kembangkan garisan dari pusat ke arah luar. Di atas garisan ini, tulis topik
utama/idea utama di dalam bentuk perkataan, gambar atau keduaduanya.
Biarkan imej pusat ‘terbuka’ (jangan kurungkannya dengan
•
Garisan utama ini lebih lebar dan organik.
•
Garisan ini sama panjang seperti perkataan di atasnya.
•
menegak.
6. Dari garisan utama, kembangkan garisan-garisan lain mengikut
keperluan.
Satu perkataan untuk satu garisan. Tuliskan perkataan itu secara
•
mengandungi idea/isi/pemikiran sampingan.
Garisan-garisan ini lebih nipis daripada garisan utama dan
•
Gunakan huruf kecil.
•
Gunakan kata kunci atau imej.
•
Gunakan imej berwarna dan perspektif 3-D dalam simbol.
•
Letakkan perkataan di atas garisan.
•
Jadikan corak yang menarik.
•
kaitan.
Gunakan anak-anak panah, gambar dan corak untuk menunjukkan
•
dan keberkesanan.
Gunakan bentuk ringkas serta kod-kod peribadi untuk keseronokan
•
Binalah garisan dengan pantas dan spontan.
•
Biarkan kreatif dan asli.
•
Jadikan Peta Minda sebagai sesuatu yang menghiburkan.
17
Aktiviti 1
Anda sedang merancang satu percutian dan perlu memikirkan mengenai
perjalanan, persiapan dan faedah percutian tersebut.
Sesuai dan padankan perkataan-perkataan berikut pada topik utama yang
bersesuaian.
Pengangkutan Bas Pengetahuan Makan dan
minum
Teksi Keseronokan
Pengalaman
baru Jadual
18
Kegunaan/Fungsi Peta Minda
Di bawah merupakan antara kegunaan-kegunaan melakar peta minda.
1. Mesyuarat
•
Agenda
•
Perbincangan
•
Minit
•
Keputusan
•
2. Masalah
Cadangan
•
Definisi
•
Mengenal pasti
•
3. Merancang
Menyelesaikan
•
Kerangka karangan
•
Persatuan
•
Aktiviti sukan
•
Aktiviti sendiri
•
4. Mengingat
Sekolah/Maktab
•
Buku
•
Nota
•
5. Pembentangan
Ringkasan
•
Kertas kerja – seminar, kursus dan bengkel.
•
Laporan – lisan dan penulisan.
•
6. Pendidikan
Ucapan – syarahan dan bahas.
•
Rangka kursus
•
Maktab
•
Universiti
19
7. Rehat
•
Mental
•
8. Mengambil nota
Menghubungkait
•
Buku akademik
•
Cerita
•
Syarahan
•
Media
•
Perbualan
Aktiviti 2
Di dalam aktiviti ini, anda ditugaskan untuk merancang satu lawatan ke Pulau
Langkawi. Cuba anda perhatikan rangkaian idea yang dipaparkan di atas skrin.
Padankan pilihan idea-idea utama yang disediakan ke tempat yang yang sesuai.
Perancangan Faedah
Tempat lawatan: Persiapan
Langkawi
Perjalanan
20
Kesimpulan
Pada akhir topik ini, anda telah mempelajari perkara-perkara berikut:
•
peta minda ialah untuk berfikir secara kreatif dan secara non-linear.
Peta minda adalah satu lakaran grafik pemikiran individu . Idea di sebalik
•
maklumat atau peristiwa, merancang aktiviti dan membuat sesuatu
persembahan dan sebagainya.
Peta minda digunakan untuk merangka, mencatat nota, merekod
21
Topik 4: Pengurusan Grafik (PG)
Objektif
Pada akhir topik ini, anda akan dapat;
•
menerangkan maksud Pengurusan Grafik (PG);
•
secara kritis dan kreatif;
menyenaraikan kelebihan PG dalam meningkatkan kemahiran berfikir
•
melengkapkan PG mengikut fungsinya; dan
•
membina beberapa contoh PG.
Konsep Pengurusan Grafik (PG)
PG merupakan satu bentuk ilustrasi atau lakaran untuk membantu kemahiran
berfikir secara kritis dan kreatif.
Penggunaan pengurusan grafik (PG) adalah sesuai ke arah memudahkan
pembacaan serta memudahkan otak membuat analisis untuk menghasilkan
sesuatu yang bermakna.
Pemilihan sesebuah PG akan bergantung kepada tujuan, situasi dan fungsi
penggunaannya.
Terdapat beberapa langkah perlu dibuat agar PG dapat dilakukan secara
sistematik:
•
Memahami isi petikan.
•
Mengenalpasti isi dan huraian yang berkaitan.
•
Melakar simbol.
•
Sila lawat laman di bawah untuk keterangan lebih lanjut:
Melukis gambar.
•
http://www2.moe.gov.my/~mpbesut/akahadi2.htm
22
Jenis-Jenis Pengurusan Grafik (PG)
PG terbahagi kepada 14 jenis-jenis yang berlainan. Jenis-jenis PG adalah seperti
yang ditunjukkan dalam jadual di bawah. (
lampiaran untuk melihat contoh PG yang berkaitan
Layari perisian kursus atau rujuk)
Jenis PG Keterangan
PG Membanding dan
Membeza
PG jenis ini digunakan dalam kemahiran
membanding dan membeza. Ia digunakan untuk
meneliti persamaan dan kelainan antara dua
objek, idea, peristiwa dan sebagainya
berdasarkan kepada aspek-aspek tertentu.
PG Membuat
Klasifikasi/Kategori
PG membuat klasifikasi atau kategori memerlukan
kemahiran mengkategori sesuatu maklumat, objek
atau perkara.
Kemahiran ini akan mengelompokkan maklumat,
objek atau perkara mengenai sesuatu ke dalam
kumpulan atau kelas tertentu mengikut ciri-ciri
sepunya yang boleh diperhatikan.
Contoh PG membuat klasifikasi atau kategori
ialah jaringan klasifikasi. Jaringan klasifikasi
membolehkan anda mengklasifikasi atau
mengkategori sesuatu objek, maklumat atau
perkara berdasarkan kepada tajuk-tajuk tertentu.
PG Meneliti Bahagian
Kecil dan
Keseluruhan
PG meneliti bahagian dan keseluruhan
memerlukan kemahiran meneliti bahagianbahagian
kecil dan keseluruhan.
Kemahiran ini dapat membantu kita melihat
dengan jelas bahagian-bahagian kecil dalam
suatu benda atau organisme atau sistem serta
fungsinya dan kaitan bahagian-bahagian kecil itu
dengan keseluruhahan.
PG Membuat Sekuen
PG membuat sekuen memerlukan kemahiran
menentukan jenis susunan yang akan digunakan
sama ada mengikut nilai, abjad, saiz, corak atau
masa. Di dalam kemahiran ini, satu item akan
digunakan sebagai asas dan item yang lain akan
23
Jenis PG Keterangan
disusun secara menaik atau menurun
berdasarkan jenis susunan yang ditentukan.
Contoh PG membuat sekuen ialah carta edaran.
PG Menerangkan
Sebab
PG menerangkan sebab memerlukan kemahiran
untuk mengenal pasti kemungkinan-kemungkinan
dan sebab-sebab sebenar sesuatu kejadian itu
berlaku.
PG Membuat
Ramalan
PG membuat ramalan memerlukan kemahiran
mengumpulkan maklumat dan menentukan corak
atau pola maklumat tersebut. Berdasarkan pola
tersebut, jangkaan yang paling sesuai akan
dibuat.
PG Menyusul Periksa
Andaian
PG menyusul periksa andaian memerlukan
kemahiran membuat satu andaian yang rasional
berdasarkan kepada pemerhatian terhadap
sesuatu situasi.
PG Mengesahkan
Sumber Maklumat
PG mengesahkan sumber maklumat memerlukan
kemahiran membuat keputusan berdasarkan
kepada pola maklumat yang telah dikumpul.
PG Menjana Idea
mengenal pasti dan menghubung kaitkan idea
yang terdapat di dalam sesuatu tajuk yang telah
ditetapkan.
Contoh PG menjana idea ialah jadual berbentuk
matrik.
PG menjana idea memerlukan kemahiran
PG Mencipta Analogi
dan Metafora
PG mencipta analogi dan metafora memerlukan
kemahiran mengenal pasti persamaan di antara
dua objek/idea/perkara yang berlainan.
PG Membuat
Keputusan
PG membuat keputusan memerlukan kemahiran
mengenal pasti alternatif-alternatif yang boleh
diambil untuk membuat sesuatu
keputusan/tindakan.
24
Jenis PG Keterangan
PG Menyelesaikan
Masalah
PG menyelesaikan masalah memerlukan
kemahiran mengenal pasti jenis-jenis masalah
dan dan cara-cara untuk menyelesaikan masalah
tersebut.
Aktiviti 1
Bincangkan bersama rakan anda bagaimana anda boleh gunakan PG di dalam
mata pelajaran anda berpandukan carta proses penggunaan PG yang
ditunjukkan di bawah.
Proses Penggunaan PG
Perkenalkan PG
Mulakan penulisan dengan petak/ruang
pertama dahulu dan diikuti oleh
petak/ruang yang berikutnya.
Bimbing murid mengisi PG
Tarik perhatian murid kepada aspekaspek
penting di setiap ruang.
Sekiranya ada ruang rumusan, minta
murid mengisi/menulisnya dan
bincangkannya di dalam kelas.
25
Aktiviti 2
Suaikan setiap contoh PG berikut dengan jenis-jenis PG yang sesuai.
Jawapan:
•
Keseluruhan
PG Meneliti Bahagian dan Keseluruhan – Bahagian-bahagian Kecil dan
•
PG Menjana Idea – Matrik
•
PG membuat klasifikasi/Kategori – Jaringan Klasifikasi
•
Menyelesaikan
Masalah
Jaringan Klasifikasi
Matrik
Bahagian-bahagian
Kecil dan Keseluruhan
PG Meneliti Bahagian
dan Keseluruhan
PG menyelesaikan
masalah
PG Menjana Idea
PG membuat
klasifikasi/Kategori
PG menyelesaikan masalah – Menyelesaikan Masalah
26
Aktiviti 3
Baca petikan di bawah. Kemudian, gunakan PG yang sesuai (rujuk lampiran)
untuk menghuraikan taman-taman utama di Malaysia.
Taman-taman Utama Malaysia
Hutan Hujan Tropika yang terdapat dengan luasnya di Malaysia merupakan
ekosistem yang paling kompleks di dunia. Beberapa taman negara telah
ditubuhkan untuk mengekalkan warisan yang begitu unik ini.
Banyak faedah dapat diperolehi daripada taman-taman negara ini. Tamantaman
ini dapat menyediakan kemudahan rekreasi seperti memancing ikan,
mendaki bukit, berkhemah dan melihat burung. Kawasan hutan ini juga
merupakan gedung pengetahuan mengenai alam semulajadi, pokok-pokok,
binatang-binatang dan burung-burung.
Taman-taman negara yang utama di Malaysia ialah seperti berikut:
a) Taman Negara Semenanjung Malaysia meliputi kawasan seluas 434,
300 hektar di Pahang, Kelantan dan Terengganu. Taman ini sangat
menarik kerana terdapat banyak sungai, tasik, bukit batu kapur, gua
batu kapur, gunung-gunung tinggi serta binatang-binatang liar seperti
harimau, tapir, rusa, babi hutan dan pelanduk. Selain daripada
binatang-binatang liar terdapat juga pelbagai jenis burung, serangga,
rama-rama dan pokok-pokok.
b) Taman Negara Gunung Mulu meliputi kawasan seluas 52, 864 hektar
di Sarawak. Taman ini juga mempunyai beberapa bukit batu kapur dan
bukit-bukit tinggi. Binatang-binatang yang terdapat di sini termasuk
monyet, babi hutan, rusa, pelanduk dan pelbagai jenis burung.
c) Taman Templer meliputi kawasan seluas 1, 214 hektar di Selangor.
Taman ini terletak hanya 21km dari Kuala Lumpur dan mempunyai
beberapa batu kapur dan anak-anak sungai. Ramai penduduk Kuala
Lumpur berkelah dan berkhemah di taman ini terutamanya pada hari
cuti.
d) Taman Negara Kinabalu meliputi kawasan seluas 77, 600 hektar di
kaki bukit Gunung Kinabalu. Taman ini mempunyai kira-kira 250 jenis
burung, 800 jenis bunga orkid dan beribu-beribu jenis pokok.
27
Kesimpulan
Pada akhir topik ini, anda telah mempelajari perkara-perkara berikut:
•
kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif.
PG merupakan satu bentuk ilustrasi atau lakaran untuk membantu
•
fungsi penggunaannya.
Pemilihan sesebuah PG akan bergantung kepada tujuan, situasi dan
•
1. PG membanding dan membeza
2. PG membuat klasifikasi/kategori
3. PG meneliti bahagian kecil dan keseluruhan
4. PG membuat sekuen
5. PG menerangkan sebab
6. PG membuat ramalan
7. PG menyusul periksa andaian
8. PG mengesahkan sumber maklumat
9. PG menjana idea
10. PG mencipta analogi
11. PG mencipta metafora
12. PG membuat keputusan
13. PG menyelesaikan masalah
Jenis-jenis ialah seperti berikut:
28
Topik 5: CoRT 1
Objektif
Pada akhir topik ini, anda akan dapat;
•
menyenaraikan tujuh alat yang terdapat dalam CoRT 1;
•
yang biasa terjadi; dan
menerangkan kelebihan setiap alat untuk mengurangkan kesilapan berfikir
•
memilih dan menggunakan alat-alat CoRT 1 mengikut fungsinya.
Konsep CoRT 1
Program
oleh Edward de Bono. Menurut de bono, program ini mempunyai enam
bahagian. Setiap bahagian mempunyai fungsi atau penekanan kemahiran yang
tertentu. Bahagian-bahagian program ini ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Cognitive Research Trust atau ringkasnya CoRT telah diperkenalkan
CoRT I
Keluasan persepsi
CoRT II
Organisasi proses berfikir
CoRT III
Interaksi, argumen, pemikiran kritis
CoRT IV
Pemikiran kreatif
CoRT V
Maklumat dan perasaan
CoRT VI
Dalam pendidikan, CoRT 1 dan CoRT IV dapat digunakan untuk melatih
kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif. CoRT 1 merupakan asas bagi
program CoRT yang bertujuan memperluaskan pandangan pelajar supaya lebih
kreatif, konstruktif dan kritis.
Tindakan
29
Alat-alat CoRT 1
CoRT 1 mempunyai tujuh alat asas dan tiga alat kombinasi. Tujuh alat asas dan
tiga alat kombinasi CoRT 1 adalah seperti ditunjukkan di bawah.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
dan Pilihan)
7.
Sila lawat laman di bawah untuk bacaan tambahan:
PMI (Plus, Minus, Interesting – Kebaikan, Keburukan, Menarik)CAF (Consider All Factors – Mengambil kira semua faktor)C & S (Consequence and Sequel – Kesan mengikut jangka masa)AGO (Aims, Goals & Objectives – Tujuan, Matlamat dan Objektif)FIP (First, Important,Priorities – Keutamaan mengikut kepentingan)APC (Alternatives, Possibilities and Choices – Alternatif, KemungkinanOPV (Other People’s View – Pandangan orang lain)
•
http://schoolnet.gov.mt/tsmiddle/cort1_examples.htm
•
http://www.edwarddebonofoundation.com/cort1.htm
•
http://schoolnet.gov.mt/tssecondary/introduction.htm
1. PMI (
Plus, Minus, Interesting – Kebaikan, Keburukan, Tarikan)
PMI terdiri daripada tiga elemen yang saling berkaitan di antara satu sama lain
dalam setiap faktor iaitu
Plus (Kebaikan), Minus (keburukan) dan Interesting
(Tarikan).
Plus
sesuatu idea yang mana akan menyokong sesuatu idea/cadangan itu
dilaksanakan.
(Kebaikan) merupakan perkara- perkara yang difikirkan baik tentang
30
Minus
tentang sesuatu idea
(Keburukan) merupakan perkara-perkara yang dirasakan tidak baik
Interesting
sesuatu idea yang tidak boleh digolongkan sebagai
Jika sesuatu idea itu mempunyai kebaikan/
tersebut boleh dijadikan sebagai satu tindakan yang bijak. Sekiranya
keburukan/
wajar dijadikan sebagai satu tindakan.
Sesuatu idea yang menarik pula perlu difikirkan dengan lebih mendalam dari
segi kebaikan dan keburukannya sebelum dijadikan sebagai satu tindakan.
Contoh PMI
Kerajaan bercadang untuk mewajibkan semua rumah supaya memasang
generator elektri persendirian. Dapatkah anda kenal pasti faktor kebaikan, faktor
keburukan dan faktor yang menarik dalam cadangan kerajaan ini?
Idea/Cadangan
(Menarik) merupakan perkara-perkara yang menarik tentangplus atau minus.plus melebihi keburukan/minus, ideaminus melebihi kebaikan/plus, idea tersebut perlu ditolak dan tidak
Plus
Kebaikan
/
Minus
Keburukan
/
Interesting
/Tarikan
Tindakan/Keputusan
31
2. CAF (
Consider All Factors – Mengambil Kira Semua Faktor)
CAF merupakan alat CoRT 1 yang mengambil kira semua faktor yang terdapat di
dalam sesuatu idea/cadangan sebelum sebarang tindakan/keputusan dibuat.
CAF dapat mengelakkan berlakunya keputusan yang salah kerana setiap faktor
yang terlibat termasuklah pandangan orang lain diambil kira sebelum sesuatu
tindakan/keputusan diambil.
Contoh CAF
Sekolah A bercadang untuk membina sebuah mini zoo dengan pembiayaan
sebanyak RM5,000 daripada PIBG. Tanpa melakukan sebarang penyelidikan
mengenai kesesuaian projek tersebut, sekolah A telah meneruskan projek
tersebut. Selepas tiga bulan kebanyakan haiwan dan tumbuhan telah mati dan
projek itu gagal.
“Semua rumah diwajibkan
memasang generator elektrik
persendirian.”
Plus
/Kebaikan
•
sepanjang masa.
Bekalan elektrik boleh diperolehi
•
elektrik tidak terganggu.
Rutin harian yang bergantung kepada
•
keperluan penghuni.
Kegunaan elektrik hanya mengikut
•
sayuran dalam peti sejuk daripada
rosak
Dapat mengelakkan makanan dan
Minus
/Keburukan
•
memasang adalah tinggi.
Kos permulaan untuk membeli dan
•
perbelanjaan tinggi.
Penyelenggaraan memerlukan
•
Pencemaran bunyi.
•
bahan api generator
Pencemaran akibat pembakaran
Interesting
/Menarik
•
lebih baik.
Menggalakkan ciptaan generator yang
•
berkembang pesat.
Industri pembuatan generator
32
Sebenarnya, Sekolah A dapat menjayakan mini zoo ini sekiranya pihak sekolah
membuat pertimbangan menggunakan CAF sebelum melaksanakan projek ini
iaitu mengambil kira kesemua faktor mengenai projek terbabit.
Antara faktor-faktor yang perlu diambilkira ialah kos jangka panjang makanan
haiwan, tenaga untuk menjaga kebersihan dan keperluan haiwan dan tumbuhan,
merancang pemantauan kesihatan haiwan dan faktor penyelenggaraan semasa
cuti sekolah. Dengan ini, kematian haiwan dan tumbuhan serta sebarang
kerugian mungkin boleh dielakkan.
Aktiviti 1
Berdasarkan pernyataan yang diberikan, padankan PMI berikut mengikut
kesesuaiannya ke dalam ruang PMI yang disediakan.
Penggunaan Bahasa Inggeris dalam mata pelajaran Sains dan Matematik di
semua sekolah mempunyai faktor kebaikan, faktor keburukan serta faktor
yang menarik tersendiri.
Meningkatkan penggunaan
Bahasa Inggeris di kalangan
pelajar sekolah.
Menggalakkan pelajar luar bandar
menggunakan Bahasa Inggeris.
Pelajar akan mengalami masalah
untuk memahami bahan
pembelajaran.
Prestasi akademik pelajar yang
lemah dalam Bahasa Inggeris
akan merosot.
Kebaikan
Keburukan
Tarikan
Kebanyakan negara-negara maju
menggunakan Bahasa Inggeris
sebagai bahasa perantaraan.
Semua universiti di Malaysia
menggunakan Bahasa Inggeris
33
Jawapan:
•
pelajar sekolah.
- Menggalakkan pelajar luar Bandar menggunakan Bahasa
Inggeris.
Kebaikan – Meningkatkan penggunaan Bahasa Inggeris di kalangan
•
pembelajaran.
- Prestasi akademik pelajar yang lemah dalam Bahasa Inggeris
akan merosot.
Keburukan - Pelajar akan mengalami masalah untuk memahami bahan
•
sebagai bahasa perantaraan.
- Semua universiti di Malaysia menggunakan Bahasa Inggeris.
Tarikan – Kebanyakan negara-negara maju menggunakan Bahasa Inggeris
3. C & S (
Consequence and Sequel – Kesan Mengikut Jangka Masa)
C & S (kesan mengikut jangka masa) merupakan alat CoRT 1 yang
menggunakan kesan sebagai faktor pendorong sesuatu tindakan/keputusan.
Sekiranya kesan yang terjadi daripada pelaksanaan idea/cadangan itu
merupakan kesan yang diharapkan, idea/cadangan tersebut boleh dilaksanakan.
Terdapat empat jenis kesan yang digunakan oleh C & S:
1. Kesan serta merta
2. Kesan jangka pendek (1-5 tahun)
3. Kesan jangka sederhana (5 – 25 tahun)
4. Kesan jangka panjang (lebih daripada 25 tahun)
Untuk membuat satu keputusan yang bijak, setiap jenis kesan di atas perlu
diambil kira. Ini kerana setiap keputusan yang akan diambil boleh mendatangkan
kesan yang berbeza dalam masa yang berlainan.
Contoh C & S
Kerajaan merancang menghentikan pemberian pinjaman kepada para pelajar
yang ingin melanjutkan pelajaran ke peringkat ijazah. Berikut merupakan
beberapa kesan pelaksanaan daripada rancangan tersebut.
34
4. AGO (
Aims, Goals, Objectives – Tujuan, Matlamat, Objektif)
AGO (Tujuan, matlamat dan objektif) merupakan alat CoRT 1 yang mengenal
pasti sebab-sebab sesuatu tindakan itu diambil. Ini kerana ada kalanya sesuatu
tindakan itu diambil kerana ingin mencapai sesuatu objektif dan matlamat. Ada
kalanya pula, tindakan tersebut hanya kerana ingin mengikut jejak langkah
seseorang. Oleh itu, AGO akan membezakan sebab-sebab sesuatu tindakan itu
diambil supaya dapat mengenal pasti tujuan sebenar sesuatu
tindakan/keputusan itu dibuat.
Tetapi, adakalanya dalam situasi-situasi tertentu, tujuan, matlamat dan objektif
menunjukkan makna yang sama. Oleh itu, untuk membuat satu keputusan yang
bijak, alat-alat CoRT 1 yang lain seperti PMI, CAF dan sebagainya perlu
digunakan.
Contoh AGO
Guru Sains di sebuah sekolah rendah ingin memulakan kempen Membaca
majalah sains di kalangan pelajarnya dalam usaha mempertingkatkan keputusan
peperiksaan. Tujuan, matlamat dan objektif kempen ini ditunjukkan dalam rajah
di bawah.
Kesan serta merta
•
atau berkurangan.
Bilangan pelajar peringkat ijazah jatuh
Kesan jangka pendek
•
tidak mendapat peluang untuk
melanjutkan pengajian meningkat.
Nisbah golongan pelajar miskin yang
Kesan jangka sederhana
•
mahir untuk menjana pembangunan
negara.
Negara mengalami kekurangan pekerja
Menghentikan pemberian
pinjaman kepada pelajar
peringkat ijazah
Kesan jangka panjang
•
negara yang tidak sihat.
Timbul ketidak stabilan sosial-ekonomi
35
5. FIP (
Firs,t Important, Priorities – Keutamaan mengikut Kepentingan)
FIP bertujuan membantu mengenal pasti dan menyusun perkara, faktor, objektif
atau kesan mengikut keutamaan.
FIP dapat digunakan setelah melakukan PMI, CAF, C & S serta AGO. Ini kerana,
setiap faktor dan kesan yang telah perolehi daripada alat-alat CoRT 1 yang lain
akan disusun mengikut keutamaanya dengan menggunakan FIP. Faktor dan
kesan yang berada dalam senarai yang teratas perlulah diselesaikan terlebih
dahulu berbanding yang berada di bawah kerana ia menunjukkan yang berada di
atas lebih penting daripada yang berada di bawah.
Contoh FIP
Seorang guru sains ingin membina sebuah akuarium untuk membantu dalam
pengajaran dan pembelajaran Sains. Apakah faktor-faktor yang perlu beliau
utamakan? Faktor-faktor yang perlu beliau utamakan ialah faktor kewangan;
kesesuaian lokasi akuarium; kepakaran dan pengalaman tentang jenis ikan;
orang yang boleh membantu dan bertanggung jawab; dan persediaan tambahan
sekiranya terdapat masalah.
Hari ini saya akan
mulakan Kempen
membaca
majalah sains.
Tujuan
:
Mempertingkatkan
keputusan peperiksaan
pelajar dalam mata
pelajaran Sains.
Matlamat
:
Meluaskan pengetahuan
pelajar dalam bidang sains.
Objektif
:
Meningkatkan peratusan
pelajar yang berkelulusan
100% dalam mata pelajaran
Sains.
36
Faktor- faktor ini boleh disusun mengikut keutamaan seperti berikut:
Membina akuarium dapat membantu proses
pembelajaran sains.
1. Faktor kewangan
2. Kepakaran dan pengalaman tentang jenis ikan
3. Orang yang boleh membantu dan bertanggung jawab
4. Persediaan tambahan sekiranya terdapat masalah
5. Kesesuaian lokasi akuarium
6. APC (
Pilihan)
Alternatives, Possibilities, Choices – Alternatif, Kemungkinan,
APC atau alternatif, kemungkinan dan pilihan boleh ditakrifkan sebagai alat
berfikir yang meluaskan ruang untuk menyenaraikan dan memilih kemungkinan
dan alternatif yang terbaik ke arah membuat keputusan yang tepat. APC
memerlukan kesabaran dan usaha yang tekun. Ini kerana, ia berbeza dengan
alat-alat CoRT 1 yang lain seperti PMI, CAF, C & S dan sebagainya yang cuma
mengenal pasti faktor-faktor yang menyokong atau menentang sesuatu tindakan
atau keputusan. Dalam APC, jika didapati bahawa satu idea itu tidak mempunyai
kebaikan yang banyak, alternatif atau pilihan yang lain perlu dicari untuk
bertindak.
Langkah pertama dalam APC ialah mengenal pasti kemungkinan-kemungkinan
yang telah dan boleh berlaku. Kemudian, pilihan atau alternatif yang lain akan
dicari supaya dapat melakukan sesuatu tindakan.
Sebagai contoh, seorang guru sains ingin membina sebuah akuarium untuk
membantu dalam pengajaran dan pembelajaran Sains. Antara faktor-faktor yang
telah beliau dikenal pasti ialah faktor kewangan; kesesuaian lokasi akuarium;
kepakaran dan pengalaman tentang jenis ikan; orang yang boleh membantu dan
bertanggung jawab; dan persediaan tambahan sekiranya terdapat masalah.
Contoh APC
Seorang pelajar mendapati lampu picit yang dibekalkan untuk amali sains tidak
berfungsi dengan baik. Berdasarkan kemungkinan-kemungkinan yang diberikan
37
di bawah, apakah alternatif lain yang perlu dicari oleh pelajar itu untuk
menyelesaikan masalah lampu picitnya?
•
Lampu picit tidak diisi dengan sel kering
•
terbalik
Sel kering di dalam lampu picit dipasang
•
Sel kering lupus guna
•
Filamen mentol terbakar
Kemungkinan
yang berlaku
•
Suis tidak berfungsi
7. OPV (
Other People’s Views – Pandangan Orang Lain)
OPV atau pandangan orang lain melibatkan mengambil kira pandangan orang
lain mengenai sesuatu isu. Ini kerana setiap orang mempunyai cara yang
tersendiri ketika memikirkan sesuatu tindakan atau keputusan.
Untuk membuat keputusan yang bijak, pandangan orang lain juga perlu diambil
kira kerana mereka dapat memberikan idea atau cadangan yang berbeza
daripada perspektif yang berlainan walaupun untuk situasi yang sama. Oleh itu,
lebih banyak idea atau cadangan boleh diperolehi dalam mempertimbangkan
satu idea atau cadangan.
Contoh OPV
Sebuah syarikat elektrik swasta bercadang untuk membina sebuah empangan
hidro di sebuah kawasan hutan simpan. Pandangan pencinta alam merupakan
satu contoh OPV yang perlu diberi perhatian oleh Lembaga Pengarah Projek
sebelum memulakan projek empangan tersebut.
Pandangan pencinta alam, Lembaga Pengarah dan pihak-pihak lain bagi projek
tersebut adalah seperti di bawah.
Pandangan Lembaga
Pengarah
Pandangan Pencinta
Alam
Pandangan
Orang Lain
•
keperluan tenaga
elektrik yang
mencukupi
Menghasilkan
•
pendapatan
Menambahkan
•
pembangunan negara
Mendokong usaha
•
peluang pekerjaan
Menambahkan
•
warisan semulajadi
Negara kehilangan
•
kawasan hutan
Mengurangkan
•
tadahan air
Merosakkan kawasan
•
kehidupan liar dan
fauna
Kemusnahan
•
tempatan
Penduduk
•
Perhutanan
Jabatan
38
Aktiviti 2
Suaikan keterangan-keterangan yang diberikan di bahagian kiri pada alat-alat
CoRT 1 yang betul di bahagian kanan.
Jawapan:
•
sebelum satu keputusan dapat diambil.
APC – Alat ini membantu anda membuat perbandingan sesuatu idea
•
proaktif.
PMI – Alat ini membantu melihat sesuatu idea atau cadangan dengan lebih
•
FIP – Alat ini menyenaraikan setiap faktor berdasarkan kepentingannya.
•
keputusan yang akan diambil.
C & S – Alat ini menyenaraikan kesan-kesan dari setiap tindakan atau
Alat ini membantu melihat
sesuatu idea atau
cadangan dengan lebih
proaktif.
Alat ini menyenaraikan
setiap faktor berdasarkan
kepentingannya.
Alat ini menyenaraikan
kesan-kesan dari setiap
tindakan atau keputusan
yang akan diambil.
Alat ini membantu anda
membuat perbandingan
sesuatu idea sebelum satu
keputusan dapat diambil.
APC
PMI
FIP
C & S
39
Aktiviti 3
Anda ditugaskan untuk menyelamatkan tiga orang pelajar yang sesat di dalam
hutan belantara. Kekangan yang anda akan hadapi adalah tugas penyelamatan
perlu dilaksanakan dalam tempoh 24 jam.
Dengan menggunakan alat-alat yang terdapat di dalam CoRT 1, bentangkan
cadangan anda untuk menyelamatkan pelajar tersebut.
Kesimpulan
Dalam topik ini, anda telah mempelajari tentang:
•
memperluaskan pandangan pelajar supaya lebih kreatif, konstruktif dan
kritis.
CoRT 1 merupakan asas bagi program CoRT yang bertujuan
•
Terdapat tujuh alat asas dan tiga alat paduan CoRT 1.
•
dalam jadual di bawah.
Ringkasan keterangan bagi ketujuh-tujuh alat CoRT 1 adalah seperti di
Tujuh Alat Asas CoRT 1
Komponen
CoRT 1
Tujuan Berfikir Kaedah dan
Langkah
Contoh Tajuk
Perbincangan
1.
Minus,
Interesting
Kebaikan,
Keburukan,
Menarik
PMI (Plus,) –
•
tentang sesuatu
situasi. Elakkan
reaksi beremosi.
Meluaskan fikiran
•
idea atau
cadangan.
P: Senaraikan semua
yang baik.
M: Senaraikan
Semua yang
buruk.
I : Senaraikan semua
yang Menari (tidak
digolongkan
sebagai P dan M).
Apakah keputusan
atau penilaian
tentang tajuk yang
dikaji?
1. Komputer
menggantikan
guru dalam
sekolah.
2. Kereta direka
tidak berenjin.
3. Sains diajar di
luar bilik
darjah.
Mengembangkan
40
Komponen
CoRT 1
Tujuan Berfikir Kaedah dan
Langkah
Contoh Tajuk
Perbincangan
2.
All Factors
Ambil kira
semua faktor.
CAF (Consider) –
•
aspek situasi
dengan legnkap
dan menyeluruh.
Meninjau semua
•
faktor yang
penting.
Elakkan terlupa
•
semua faktor
yang berkaitan.
Senaraikan
•
setiap faktor.
Pertimbangkan
•
keputusan
selepas
pertimbangan
sewajarnya
dibuat.
1. Apakah faktor
yang perlu
anda ambil kira
untuk membeli
kereta
terpakai?
2. Apakah hadiah
yang sesuai
untuk hari jadi
ayah anda?
3. Semua pelajar
tingkatan lima
perlu mengikuti
mata pelajaran
matematik
tambahan.
3.
MembuatC & S
(
and Sequel
Kesan
mengikut
jangka masa..
Consequence) –
•
yang akan
berlaku selepas
sesuatu
cadangan
dijalankan.
Menjangka apa
•
mengikut jangka
masa sebelum
keputusan dibuat.
Meramal kesan
•
yang mungkin
dihadapi?
Apakah risiko
•
serta merta,
jangka pendek
dan jangka
panjang?
Apakah kesan
•
cadangan
berkenaan baik?
1. Buku teks
dihapuskan di
sekolah.
2. Latihan setiap
pelajar dengan
guru perlu
dibuat secara
Adakah
online
4.
Goals and
Objectives
Tujuan,
Matlamat dan
Objektif.
.AGO (Aims,) –
•
menumpukan
perhatian
terhadap tujuan
asal supaya
matlamat
tercapai.
Sentiasa
•
yang tidak
berkaitan.
Elakkan perkara
•
sesuatu
perancangan?
Apakah AGO
•
pastikan AGO
dapat dicapai?
Bagaimana
•
yang diambil
terkeluar
daripada AGO?
1. Apakah AGO
hidup anda?
2. Apakah AGO
kegiatan kokurikulum
di
sekolah?
Adakah tindakan
41
Komponen
CoRT 1
Tujuan Berfikir Kaedah dan
Langkah
Contoh Tajuk
Perbincangan
5.
Important,
Priorities
Keutamaan
mengikut
kepentingan.
FIP (First,) –
•
pilihan yang
terbaik.
Menentukan
•
beberapa perkara
dengan serentak.
Memikirkan
•
pemikiran sehala
sahaja.
Elakkan
•
yang
penting?
Apakah perkaraperkara
•
ini, yang
mana paling
penting?
Antara perkaraperkara
•
yang perlukan
tindakan segera?
1. FIP semasa
membeli rumah
baru.
2. Apakah FIP
yang harus
dilaksanakan
untuk
mencapai
matlamat
Wawasan
2020?
6.
Apakah prioritiAPC
(
Possibilities,
Choices
Alternatif,
Kemungkinan,
Pilihan.
1. Memikirkan
beberapa perkara
dengan serentak.
2. Menentukan
pilihan yang
terbaik.
3. Elakkan
pemikiran sehala
sahaja.
1. Apakah alternatif
lain untuk
menyelesaikan
masalah ini?
2. Apakah
kemungkinankemungkinan
lain
untuk
menyelesaikan
masalah ini?
3. Manakah
cadangan yang
paling baik?
1. Peperiksaan di
semua sekolah
secara
Bincangkan
APC.
2. mata pelajaran
Sains dan
Matematik di
Sekolah
Rendah.
Apakah APC
cadangan ini?
7.
People’s
Views
Pandangan
orang lain.
1. Mengambil kira
pandangan orang
lain sebelum
membuat
keputusan.
2. Elakkan
membuat
keputusan
menggunakan
pendapat sendiri
sahaja.
1. Minta sebanyak
mungkin
pandangan dan
pendapat orang
lain.
2. Mengambil kira
pandangan orang
lain untuk
membuat
pertimbangan.
3. Adakah idea
anda bernas dan
harus dijadikan
tindakan?
1. Semua
kegiatan sosial
dihentikan
selepas pukul 9
malam.
2. Pemilihan
kerjaya
seorang
remaja, buat
OPV.
Alternatives,) –online.OPV (Other,) –
42
LAMPIRAN
43
MEMBANDING DAN MEMBEZA
PERSAMAAN
PERBEZAAN
DARI SEGI
KESIMPULAN
44
RAJAH JARINGAN/KLASIFIKASI
45
MENELITI PERHUBUNGAN BAHAGIAN-KESELURUHAN
KESELURUHAN
OBJEK
BAHAGIAN-BAHAGIAN
APAKAH YANG AKAN TERJADI KEPADA OBJEK JIKA TIDAK ADA BAHAGIAN INI?
APAKAH FUNGSI BAHAGIAN-BAHAGIAN INI?
APAKAH PERHUBUNGAN ANTARA BAHAGIAN-BAHAGIAN DENGAN
KESELURUHAN?
47
MEMBUAT SEKUEN/EDARAN/KITARAN
48
MENERANGKAN SEBAB
Alasan
Kemungkinan
Sebab
Sebab
+
Sebenar
?
Kemungkinan
Sebab
Menjadi
Sebab
Sebenar
+ Menyokong
- Tidak
menyokong
? Tidak pasti
49
-
MENGUSUL PERIKSA ANDAIAN
Peristiwa dan alas an yang
menyebabkan andaian
dibuat.
Apakah yang seharusnya
dibuat?
Adakah tindakan itu dibuat?
Ya/Tidak
Tajuk
Bahan/Situasi/Peristiwa:
Tindakan/Pegangan:
Andaian:
1. Adakah tindakan yang diambil: Munasabah /Tidak Munasabah
2. Apakah kesan atau akibat daripada tindakan itu?
50
MEMBUAT RAMALAN
KEMUNGKINAN BUKTI BUKTI SEBENAR
Apakah
ramalan yang
mungkin
berlaku?
Kemungkin
an ramalan
ini akan
berlaku
52
MENGESAHKAN SUMBER MAKLUMAT
Soalan-soalan Maklumat
+
-
?
Sumber
Maklumat
Boleh
Dipercayai,
Tidak Boleh
Dipercayai
atau
Tidak Pasti?
+ Menyokong
- Tidak
menyokong
? Tidak pasti
53
MATRIK UNTUK MENJANA KEMUNGKINAN-KEMUNGKINAN IDEA YANG KREATIF
Tajuk : __________________________________________
Ciri-ciri Utama
Yang Menarik
Yang
Dibincangkan
Dan Dihasilkan
Perkara 1
Perkara 1
Perkara 1
Perkara 1
Perkara 1
Perkara A
Perkara B
Perkara C
Perkara D
Perkara E
54
MEMBUAT ANALOGI
A B
_______________________________________________________________
APAKAH PERSAMAAN?
PERBEZAAN
DARI SEGI
KESIMPULAN TENTANG A ( )
SAMA SEPERTI
Apa yang diketahui tentang B ( ) juga benar bagi A ( )
55
1. Perkara yang dihurai?
2. Apakah yang saya
katakan tentang perkara
itu?
3. Benda-benda yang
serupa:
4. Metafora yang
dicadang?
BAGAIMANA DUA PERKARA INI SERUPA?
CIRI
CIRI
CIRI
CIRI
_________________________ADALAH SEPERTI _________________
NYATAKAN METAFORA
MENCIPTA
METAFORA
CIRI
PERINCIAN PERINCIAN
56
MEMBUAT KEPUTUSAN
PILIHAN-PILIHAN
PILIHAN YANG DIPERTIMBANGKAN
KEPUTUSAN
Nilai +
-
?
Alasan/Kesan dan
Akibat
Akibat
KRITERIA
57
MENYELESAIKAN MASALAH
PILIHAN YANG DIPERTIMBANGKAN
PENYELESAIAN BARU
(Ubahsuai yang perlu untuk elakkan masalah lain)
Nilai
(Penting atau tidak
kesan itu? Mengapa?)
Sokong
atau
Tidak Sokong
Kesan
(Apa akan berlaku jika
pilihan itu diambil?)
MASALAH
KEMUNGKINAN PILIHAN PENYELESAIAN
Bagaimana saya dapat selesaikan masalah ini?

UNIT 2: Alat-alat Berfikir

Nama Kursus Title	Kompetensi Kecerdasan Emosi Emotional Intelligence
Kod Kursus	EQ 3311 D1
Kredit	1 (1+0)
Jam Kontak	15
Bahasa Penghantar	Bahasa Melayu
Prasyarat	Tiada
Tahun	Pra Persediaan
Semester	3
Hasil Pembelajaran	1. Menjelaskan konsep dan kepentingan kompetensi kecerdasan emosi 2. Menganalisis model kompetensi kecerdasan emosi 3. Mengenal pasti tingkah laku bagi setiap komponen kompetensi kecerdasan emosi 4. Mengenal pasti dan menggunakan perkataan emosi dengan tepat dan betul 5. Menggunakan dialog dalaman yang konstruktif untuk mengurus emosi dalam situasi yang mencabar 6. Mengaplikasi pengetahuan Kecerdasan Emosi untuk pembelajaran sepanjang hayat 7. Menilai diri dengan menggunakan inventori untuk mengenal pasti tahap Kompetensi Personal diri bagi setiap subkomponen Kompetensi Personal 8. Membuat refleksi introspektif tahap Kompetensi Personal diri 9. Menganalisis tingkah laku sosial dan tindakan watak serta memberi cadangan untuk meningkatkan Kompetensi Sosial Watak dalam situasi yang diberi 10. Menilai diri dengan menggunakan inventori untuk mengenal pasti tahap Kompetensi Sosial diri bagi setiap subkomponen Kompetensi Sosial 11. Membuat refleksi introspektif tahap Kompetensi Sosial diri
Sinopsis	Tajuk ini memperkenalkan konsep asas kecerdasan emosi berbanding kecerdasan intelek serta kepentingan memiliki kompetensi kecerdasan emosi. Untuk mengukuhkan pengetahuan pelajar, model kompetensi kecerdasan emosi akan diperkenalkan. Berpandukan model ini, ciri-ciri utama tingkah laku bagi setiap komponen kompetensi akan dibincangkan. This topic introduces and compares the basic concept and models of Emotional and Intellectual Competency to develop students’ knowledge. Key behavioural characteristics for each component of the competency will be discussed.

Pengembangan, Bimbingan dan Kaunseling

cubaan

Monday, October 3, 2011

Thinking Skill 4student Unimap

Wednesday, August 10, 2011

PPISMP S3-EQ3311 1D

Monday, March 21, 2011

Alat-alat fikir